Mae e-feiciau yn dda i’r blaned ac yn wych ar gyfer diwrnodau hwyliog allan ond a allant ymdopi â chymudo dyddiol? Fe wnes i logi e-feic am 10 diwrnod i weld beth oedd manteision ac anfanteision cymudo ar e-feic. Roeddwn i eisiau gwybod sut y byddai’n cymharu â fy mathau arferol o drafnidiaeth gan edrych ar gost, diogelwch, ymdrech a chyflymder. Rwy’n byw mewn ardal wledig felly mae fy opsiynau cymudo fel arfer yn cynnwys trindod sanctaidd o fysiau prin, cerdded a thacsis, felly penderfynais y gallai opsiwn e-feic wella fy mhrofiad cymudo.
Rydym yn byw tua 2.5 milltir y tu allan i’r dref mewn ardal wledig ac mae’n cymryd tua 50 munud i mi gerdded i’r gwaith, gan gynnwys darn 15 munud dychrynllyd ar hyd ffordd B gyflym. Hyd yn hyn, rwyf wedi bod yn bryderus am ddefnyddio beic neu e-feic i gymudo i’r gwaith oherwydd bryniau, glaw a thraffig. Ond, dim ond o bryd i’w gilydd y mae’r bws yn rhedeg, mae tacsis yn ddrud ac mae cerdded yn cymryd tipyn o amser. Oherwydd hyn, rwy’n edrych ymlaen at roi cynnig ar e-feic fel opsiwn teithio arall.
Argraffiadau Cyntaf – Sut i Ddewis y Beic Cywir, Prisiau Llogi E-feic, a Dewis Gwisg Beicio Cŵl ar gyfer Cymudo
Ar gyfer fy siwrnai gyntaf yn cymudo ar e-feic, fe wnes i logi Tern HSD P9 ar y gyfradd leol arbennig o Hwb Eco Aber gan fanteisio ar eu cynllun llogi e-feic lleol. Fel aelod dail (£19.50 y mis) cefais un wythnos am ddim o ddefnydd e-feic, gan ei gwneud yn llawer rhatach na thacsis a hyd yn oed yn agos at brisiau bysiau.
Mae’r Tern HSD P9 wedi’i gyfarparu’n dda ar gyfer cymudo. Mae ganddo fodur Bosch, batri 400Wh (ystod 110km), Shimano 9-cyflymder, breciau disg hydrolig a gall gario 170 cilogram o bwysau. Roeddwn i’n meddwl y gallwn i lusgo llawer o lyfrau o gwmpas (rwy’n gweithio mewn siop lyfrau) a dal i edrych yn cŵl ar yr un pryd. Profwyd bod hyn yn gywir pan ddywedodd mwy nag un bachgen yn ei arddegau, ‘beic neis’ yn llawn canmoliaeth wrth i mi feicio heibio.
Daeth dewis yr helmed a’r wisg feicio gywir yn rhan o’r cyffro. Dewisais helmed beicio lliw eirin, dewis hydrefol ac i gyd-fynd â mwy o fy nillad. Er bod fy nyddiau e-feicio yn cyd-daro â dyhead sydyn i wisgo ffrogiau hir, llwyddais yn rhyfeddol i greu ychydig o wisgoedd beicio yr oeddwn yn hapus â nhw. Roedd legins du, ffrogiau byr, teits, siaced lachar, sbectol haul, ac, wrth gwrs, yn hanfodol cot â sip, sy’n dal dŵr i gyd yn rhan o’r dewis.
Roedd fy mhrofiad cyntaf yn fendigedig. Roedd yr haul yn tywynnu ac roedd y môr yn las braf. Fe wnes i feicio ar hyd glan y môr gyda fy llyfrau yn ddiogel ym magiau basged y Tern.
Diogelwch a chynllunio llwybrau wrth gymudo ar e-feic
Y bore canlynol dechreuodd fy nhaith gymudo wrth geisio llywio ffordd B gul, cyflym a dychrynllyd. Byddai’n aml yn ymddangos yn beryglus ar droed ond helpodd yr e-feic i wneud i’r darn hwn deimlo’n fwy diogel. Fe wnes i ei gwblhau mewn 5 munud yn unig, o’i gymharu â’r 15 i 20 munud araf y mae’n ei gymryd i’w gerdded. Gyda phŵer ychwanegol yr e-feic yn fy nghludo i fyny’r bryniau, canolbwyntiais yn fwy ar ymwybyddiaeth o feicio ar y ffordd, lleoli a chadw llygad ar draffig, sy’n golygu fy mod yn teimlo’n fwy hyderus ar y rhannau mwy peryglus. Ar ôl cyrraedd, roedd y llwybrau beicio i Aberystwyth yn dda iawn ac wedi’u marcio’n glir ac yn ddelfrydol ar gyfer cymudo, ond roedd y rhannau lle daethant i ben yn anoddach. Fy ngwers gyntaf oedd bod cynllunio llwybr diogel ac effeithlon yn hanfodol, yn enwedig mewn ardaloedd gwledig gyda ffyrdd cyflym.
Llwybrau Beicio Trefol: Ymdopi â Systemau Unffordd mewn Trefi
Ar ben arall y llwybr beicio wrth i chi agosáu at ganol y dref, daw cymudo ar e-feic ychydig yn fwy cymhleth. Mae’r system un ffordd yn y dref yn aml yn fy ngadael ar yr ochr anghywir i ble rydw i eisiau mynd mewn gwirionedd. Gan nad yw beicwyr yn cael bod ar balmentydd ac y dylent gadw at reolau’r ffordd fawr, mae rhai llwybrau syml yn cael eu torri i ffwrdd wrth deithio o un ochr i’r dref i’r llall gan gynnwys rhannau o’r promenâd.
Er mwyn datrys hyn, yn aml roedd yn rhaid i mi neidio oddi ar y beic a gwthio’r beic ar hyd palmentydd (nid yw’n ddelfrydol gan fod y Tern ychydig ar yr ochr drwm), neu fe’m gorfodwyd i ymuno â thraffig y dref o amgylch llwybrau hirach, llai uniongyrchol. Roedd hyn yn teimlo’n rhyfedd ar gyfer dull teithio a ddylai fod yn gyflym ac yn hyblyg.
Byddai llwybrau beicio cliriach sydd wedi’u marcio’n dda drwy’r dref yn gwneud gwahaniaeth enfawr i gymudwyr ar feiciau. Ar hyn o bryd mae’r cynllun seilwaith, er ei fod yn wych yn y cyfnod yn arwain at y dref, yn anghofio bod angen llwybrau rhesymegol ar feiciau unwaith y byddant yn cyrraedd yno, yn union fel ceir.
Pwysigrwydd Pacio Clo Beic Ar Gyfer Siopa Bwyd ar E-feic
Roedd un o’m camgymeriadau cyntaf ar e-feic yn glasur: anghofio pacio clo beic. Wrth geisio siopa bwyd ar yr e-feic ar fy ffordd adref sylweddolais yn rhy hwyr fy mod wedi gadael y clo ar ôl. Roedd y camgymeriad hwn i’r beiciwr newydd yn golygu fy mod yn wynebu tri opsiwn gwael: bod yn llwglyd, risg o adael e-feic drud heb oruchwyliaeth, neu fynd yn ôl i gasglu’r clo. Dewisais bedwerydd opsiwn yn lle hynny – mynd â’r beic i mewn gyda mi, gan wthio fy meic trydan enfawr o amgylch Morrisons. Grŵfi.
Fe wnes i osgoi llygaid staff a siopwyr a dod allan gyda fy mara, coffi ac urddas yn gyfan, fwy neu lai. Dysgais fy ail wers: mae clo beic yn hanfodol ar gyfer cymudo ar e-feic, neu fe allwn lwgu go iawn.
Ar yr ochr gadarnhaol, cefais fy mhlesio’n fawr gan faint o eitemau bwyd swmpus y llwyddais i’w rhoi yn y basgedi hynny. I unrhyw un sy’n ystyried defnyddio e-feic ar gyfer gwneud neges neu’u siopa wythnosol, mae basgedi da, sy’n dal dŵr yn werth eu pwysau mewn aur (a llysiau).
Cloi a Pharcio E-feic wrth Gymudo
Yn union fel parcio car, roedd dod o hyd i le i barcio fy e-feic wrth gymudo yn gofyn am ychydig o gynllunio. Gan ei fod yn fwystfil drud, mae angen iddo fod yn ddiogel bob amser felly mae clo beic da ac ymwybyddiaeth o raciau beiciau neu reiliau lleol yn hanfodol. Gan ei fod yn drydanol, mae’n dda ei barcio yn rhywle sych. Gan fy mod yn defnyddio’r e-feic ar gyfer fy nhaith ddyddiol i’r gwaith, roedd angen lleoedd sych, diogel arnaf i’w gloi am oriau ar y tro. Llwyddais i’w gloi o flaen fy ngweithle, ond roeddwn i’n cael trafferth dod o hyd i leoedd ar strydoedd ochr llai pan oeddwn i eisiau mynd i mewn ac allan o siopau annibynnol. Byddai cysgodfannau beiciau fel y rhai a osodwyd yn ddiweddar mewn trefi a dinasoedd eraill wedi bod yn ddelfrydol gan gynnig storfa hirdymor gyda chysgod rhag y tywydd. Llwyddais gyda chymysgedd o reiliau beiciau ar y stryd a gofod dan do a fenthycwyd yn achlysurol. Fe wnes i hyd yn oed fenthyg tarpolin ar gyfer y dyddiau pan oedd hi’n bwrw glaw, pan oedd hi wir yn bwrw glaw.
Cymudo ar E-feic mewn Tywydd Glawog (a Mynd i’r Afael â Gwallt Helmed)
Yn ystod fy antur e-feicio 10 diwrnod o hyd, profais bob math o dywydd. Roedd hyn yn amrywio o dywydd beicio perffaith: awel ysgafn, golau euraidd, dail yn troelli’n araf o’r coed, i genllif o law. Ar ddau achlysur bu’n rhaid i mi feicio i’r gwaith mewn glaw trwm eithafol, a arweiniodd at ddwy strategaeth wahanol iawn.
Y tro cyntaf, heb baratoi o gwbl, fe wnes i brynu dillad siop elusen i newid i mewn iddynt mewn argyfwng. Yr eildro, fe wnes i bacio gwisg sbâr gyfan yn fy masgedi, a weithiodd yn llawer gwell. O hynny ymlaen roedd fy nghit beicio diwrnod glawog bob amser yn cynnwys pâr sbâr o deits yn ogystal â’r siaced lachar fwy arferol, cot law a (bob amser yn llawn gobaith) sbectol haul.
Ac ar gyfer y rhan bwysicaf: gwallt helmed. I ddechrau, fe wnes i wisgo fy ngwallt i lawr gan nad yw helmedau beiciau yn caniatáu ar gyfer gwallt i fyny cymhleth. Erbyn diwedd y 10 diwrnod roeddwn i wedi amrywio hyn gydag ychydig o opsiynau dibynadwy eraill, plethau, cynffon isel a sgarff sidan o dan yr helmed i gadw pethau yn eu lle.
Ar ddau achlysur enillodd y tywydd, heb amheuaeth. Un dydd Sul garw fe wnes i ganslo fy nghynlluniau ac aros gartref. Fe wnes i fwynhau gwrando ar y gwynt yn rhuo a’r glaw trwm o ddiogelwch fy soffa. Yr eildro fe wnes i ddychwelyd y beic un diwrnod yn gynnar a daeth fy ngŵr i fy nghasglu a oedd wedi dychwelyd gyda’n fan. Pan fydd rhybuddion tywydd, dylech bob amser gael cynllun wrth gefn, a pheidiwch â theimlo’n ddrwg am adael y beic gartref!
Buddion Cyffredinol Cymudo ar E-feic: Pŵer, Cysur a Rheolaeth
Yn y pen draw, y manteision seicolegol mwyaf o ddefnyddio e-feic ar gyfer cymudo oedd y diffyg ofn llwyr wrth wynebu bryn enfawr ar ddiwedd diwrnod hir. Bob tro byddai fy ymennydd yn dweud ‘o na mae’n rhaid i ti feicio adref nawr,’ fe wnes i atgoffa fy hun, ‘aha ie, ond mae’r beic yn gwneud y rhan fwyaf o’r gwaith.’
Roeddwn i wrth fy modd gyda sut oedd y cymorth modur trydan yn agor llwybrau bryniog y byddwn i wedi eu hosgoi ar feic cyffredin. Yn sydyn, gallwn daclo bryniau, rhiwiau a hyd yn oed fy nreif serth heb gyrraedd yn chwyslyd ac yn flinedig. Roedd y ddau feic a gefais, y Tern, a’r Bergamont, yn bwerus i fyny’r rhiw, y Bergamont hyd yn oed yn fwy felly na’r Tern oherwydd ei ffrâm ysgafnach. Nid oedd llethrau byr a serth bellach yn broblem enfawr, dim ond rhan arall o’r daith.
Ond, mae’n rhaid i chi ddal i bedlo, ac mae angen y gerau beic arnoch chi. Nid yw’n eich cludo i fyny’r bryniau fel alarch. Yr hyn y mae’r e-feic yn ei gynnig yw mwy o reolaeth dros ba mor galed neu hawdd y mae eich reid yn teimlo. Ar ddiwrnodau blinedig mi wnes i ddefnyddio’r cymorth pŵer yn fwy, tra ar ddiwrnodau mwy egnïol fe wnes i arbrofi gyda’r ddwy set o gerau, gan arbed y batri ar gyfer y darnau serth iawn neu weld a allwn i fynd ymhellach ar gêr trydan is (neu gêr beic cyffredin uwch). Gan ddefnyddio’r dull hwn, dim ond dwywaith y bu’n rhaid i mi wefru’r batri yn ystod y 10 diwrnod. Roedd modd ei wefru’n hawdd iawn ac yn gyflym gartref mewn soced plwg arferol wrth i mi wylio’r teledu.
Yn syndod, roeddwn i hefyd yn teimlo bod fy lefelau ffitrwydd yn gwella, hyd yn oed ar e-feic. Fe wnes i fwyta brecwast blasus iawn i roi nerth imi feicio ac o fewn dyddiau fe wnaeth y boen ddiflannu o fy nghoesau. Erbyn diwedd y 10 diwrnod gallwn ddefnyddio llai o bŵer a dal i feicio’n gyflym. Yn hytrach na’r dirwedd yn pennu pa mor flinedig oedd fy nghymudo, gallwn ei reoli fy hun, gan roi dyddiau hawdd hyfryd i mi fy hun lle’r oedd y beic yn fy nghario, ac ar adegau eraill yn herio fy hun i daith anoddach. Roedd cymorth y pedalau yn teimlo fel gwobr, gan adael i mi hedfan i fyny bryniau ac o amgylch cylchfannau yn hyderus.
Fyddwn i’n ei wneud eto? Byddwn. Rhoddodd llogi e-feic ar gyfer fy nghymudo fwy o reolaeth, hyblygrwydd a hyder i mi. Teimlais hwb i fy ffitrwydd a gwerthfawrogiad o’r newydd o’m hamgylchedd gwledig hardd. Ar ôl treialu llogi beic o Hwb Eco Aber, byddwn yn bendant yn ystyried buddsoddi yn fy meic fy hun yn y dyfodol.
Mae e-feiciau ar gael i’w llogi yn y tymor hwy trwy Hwb Eco Aber am brisiau cymunedol lleol arbennig a gefnogir gan Gronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol.
